Η περίοδος που διανύουμε, είναι μια ιστορική στιγμή. Ποτέ ξανά στη σύγχρονη εποχή δεν εξαναγκάστηκαν συνολικά οι κοινωνίες σε έναν ιδιαίτερο εγκλεισμό, σε μια de facto υποχρέωση των πολιτών σε παραμονή στις οικίες τους. Ωστόσο το γεγονός αυτό, δεν μπορεί να υποχρεώσει τους πολίτες στην αναίρεση του αναφαίρετου δικαιώματος τους στη δημιουργία θέσεων, πολιτικής και έκφρασης. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους εκλεγμένους πολιτικούς της χώρας μας, με μια διαφορά: Αυτοί είναι υποχρεωμένοι να προτείνουν και να δημιουργούν νέες ιδέες και πολιτικές, με σκοπό την καλλίτερη και πιο δυναμική επιστροφή της κοινωνίας στην κανονικότητα.
Φαίνεται δυστυχώς, πως η πολιτική σκέψη στην Ελλάδα βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό σε καμπή, δίχως η προοπτική να διαφαίνεται στην άκρη ενός νοητού τούνελ. Η παραδοχή αυτή έχει πολλαπλές αιτίες, όμως η λύση δεν μπορεί να είναι διαφορετική από την αφύπνιση. Δεν νοείται να μην ακούγονται απόψεις ή να μην κατατίθενται προτάσεις, ακόμη κι εν μέσω μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Για τον λόγο αυτό, επιχειρήματα όπως το “θα λογαριαστούμε μετά” ή το “κριτική στις αποφάσεις ας γίνει όταν ηρεμήσουν τα πράγματα” αποτελούν λαϊκιστικές μεθόδους οι οποίες εκτός από έλλειψη σοβαρότητας, είναι και επικίνδυνες για την ομαλή λειτουργία των μηχανισμών της κοινωνίας.
Υπάρχουν όμως επιλογές και προτάσεις, είτε για όσους βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας, είτε για αυτούς που αντιπολιτεύονται τους παραπάνω. Και είναι σημαντικό να υπάρχει πολυφωνία απόψεων από τη μία πλευρά, όπως επίσης και αποδοχή του δικαιώματος της διαφορετικής θέσης στον αντίποδα. Διότι, πολλαπλοί πομποί απόψεων, προσφέρουν καλλίτερη και πιο διεξοδική αντίληψη σε ένα ζήτημα, με το κέρδος την αποτελεσματικότητα. Σήμερα, με την πολιτική σκέψη και δράση να κινείται γύρω από το ζήτημα της αντιμετώπισης του Κορωνοϊού, οφείλουμε όλοι εμείς είτε να συνδράμουμε το έργο όσων βρίσκονται στη διοίκηση, είτε να προτείνουμε διαφορετικές λύσεις και προτάσεις.
Το μείζον μειονέκτημα της εποχής όμως, είναι οι μικροπολιτικές διαθέσεις που φαίνεται να έχουν οι σύγχρονοι πολιτικοί, καθώς αντί στο νου τους να έχουν τη βελτιστοποίηση της κοινότητας, επιλέγουν την προσπάθεια να ασφαλίσουν την θέση τους. Η απάντηση σε αυτό δεν είναι δυνατόν να δοθεί εύκολα, οφείλει όμως ο κόσμος να επιλέγει πολιτικούς με σκοπό το ενδιαφέρον τους για αλλαγή και βελτιστοποίηση των υπαρχουσών συνθηκών, και όχι με στόχο την εκλογή τους ή τη διαμόρφωση μιας θετικής εικόνας για τους ίδιους.
Ο Αννίβας, την περίοδο που βρισκόταν στις Άλπεις με προορισμό τη Ρώμη, εκφώνησε το γνωστό “Aut viam inveniam aut faciam" (είτε θα βρούμε το δρόμο, είτε θα τον φτιάξουμε). Αυτό οφείλουν να κάνουν και οι σύγχρονοι πολιτικοί, όποιο βαθμό διακυβέρνησης κι αν υπηρετούν. Πρέπει να αναδιαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο στοχάζονται. Και αυτό θα γίνει με δύο τρόπους.
Πρώτα, οφείλουν να ενημερωθούν για το ζήτημα το οποίο βιώνουμε. Έτσι θα καταφέρουν να δημοσιεύουν ορθώς τις απόψεις τους, δίχως να γίνονται έρμαια ψευδών ειδήσεων ή ημιμαθούς γνώσης. Εάν εφαρμοστεί το παραπάνω, τότε μέσω της προβολής τους, θα μεταλαμπαδεύσουν στον γενικό πληθυσμό ορθά κριτήρια αναπαραγωγής ειδήσεων, σωστές θέσεις σχετικά με τον ιό (πάντοτε έχοντας την επιστημονική γνώση ως θεμέλιο διαμόρφωσης μιας πολιτικής τοποθέτησης) και τέλος θα βοηθήσουν την κοινωνία να απαγκιστρωθεί φοβικές ιδέες και επιλογές.
Δεύτερον και εξίσου σημαντικό, είναι να δημιουργήσουν αυτόνομη πολιτική σκέψη, προσπαθώντας να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες εστίες νέων επιλογών και προτάσεων, μη γινόμενοι απλώς μέρος μιας ευρύτερης κομματικής αιγίδας. Με τον τρόπο αυτό αφενός ενισχύουν την πολυφωνία, αφετέρου καταθέτουν στο τραπέζι περισσότερες επιλογές που ίσως να μην είχαν διανοηθεί οι συνάδελφοι τους.
Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού έλεγε ο Όττο φον Μπίσμαρκ, έχοντας στόχο να αναγνωρίσει τα εμπόδια και τους περιορισμούς ενός περιβάλλοντος με αλληλοσυνδεόμενες δομές, που δύσκολα ένας πολιτικός μπορεί να αλλάξει. Δεν θεμελίωσε όμως ο ίδιος, πιο είναι τελικά το εφικτό. Και δεν προέβη σε τέτοια διαμόρφωση ορισμού, διότι πολύ απλά το λεγόμενο “εφικτό” είναι μια διάδραση που μεταβάλλεται ανά περίοδο και ανά πρόβλημα. Σήμερα έχουμε τη λαμπρή ευκαιρία να ορίσουμε το “εφικτό” ως μια μακροπρόθεσμη λειτουργική και αποτελεσματική λειτουργία των κρατικών λειτουργών. Ας το ορίσουμε λοιπόν, έχοντας στο νου τα παραπάνω. Με σκοπό όχι την επίλυση μόνο των βραχυπρόθεσμων ζητημάτων της εποχής. Αλλά με το βλέμμα στην κοινωνία που επιθυμούμε να ζήσουμε μετά τον Κορωνοϊό, την οικονομική ύφεση που θα ακολουθήσει και την εκ νέου έξοδο μας από αυτή. Ας ορίσουμε το “εφικτό” ως την ευμάρεια εκείνη, που θα υπερκεράσει το οικονομικό στοιχείο, την συνολική ευμάρεια της κοινωνίας μας σε όλους τους τομείς.
Μηνάς Λυριστής
Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακή Ενότητα Μυκόνου
