Μετά το 2008 όλοι γνωρίζουμε ότι κάθε τόπος μικρός ή μεγάλος επηρεάζεται από ότι συμβαίνει όχι μόνο στη χώρα και στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο γενικότερα. Η Μήλος είναι νησί αλλά δεν είναι αποκομμένη από ό,τι συμβαίνει στην ευρύτερη περιοχή.
Οι εκλογές του 2019 αναμένεται να φέρουν νέα δεδομένα στο προσκήνιο για όλους μας και νέες ανακατατάξεις σε πολιτικό επίπεδο.
Η Μήλος πρέπει να αντιμετωπίσει τις δικές της προκλήσεις και ο Δήμος να ασχοληθεί όχι μόνο με το ΕΔΩ και ΤΩΡΑ αλλά και με το αύριο που έρχεται και αφορά όλους τους Μηλιούς και κυρίως τα παιδιά μας που θέλουμε σίγουρα να συνεχίσουν να ζουν στο νησί μας και να ζουν καλά!
Αυτό που διεκδικούμε λοιπόν με την ψήφο μας στις δημοτικές αλλά και στις εκλογές για την Ευρωβουλή όπως επίσης και στις ερχόμενες εθνικές εκλογές είναι Ευημερία και Βιώσιμη Ανάπτυξη για όλους τους πολίτες.
Πως μπορούμε να πετύχουμε αυτή την τεράστια πρόκληση μέσα στις παρούσες συνθήκες;
1.Ο Δήμος ανοίγει τις πόρτες τους στους πολίτες. Σωστή ενημέρωση, εκπαίδευση και συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις για θέματα δημοσίου –κοινού- συμφέροντος.
Η συμμετοχή των πολιτών στην ανάπτυξη και υλοποίηση σχεδίων για την βελτίωση των υποδομών και των υπηρεσιών που έχει την ευθύνη και παρέχει ο Δήμος διασφαλίζεται μόνο με συστηματική ενημέρωση, εκπαίδευση σε ειδικά θέματα και οργανωμένο διάλογο με όλους τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη (κεντρική Κυβέρνηση, εταιρίες, φορείς και κοινωνικούς εταίρους).
Ο Δήμος ανοίγει τις πόρτες του στους πολίτες και ζητά να συμμετέχουν στα κοινά! Μία ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας μέσω τηλεφώνου και email θα δίνει την ευκαιρία στους πολίτες να στέλνουν παρατηρήσεις, προτάσεις και παράπονα στον Δήμο. Για τα θέματα που ενδιαφέρουν τους πολίτες και το κοινό μας μέλλον στη Μήλο, ο Δήμος θα οργανώνει είτε ανοικτές συνεδριάσεις, είτε (δημόσια) διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη είτε και ειδικές εκπαιδευτικές συναντήσεις προκειμένου να μπορούν όλοι να συμμετέχουν στην καλύτερη κατανόηση των θεμάτων, στην διατύπωση προτάσεων, στην αξιολόγηση των διαφορετικών λύσεων και στην λήψη των καταλληλότερων και αποτελεσματικότερων αποφάσεων.
2.Ο Δήμος έχει συνέχεια. Η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης και των δυνατοτήτων που παρέχονται για τοπική ανάπτυξη με άξονα το κοινό συμφέρον και όχι τα συμφέροντα των λίγων ή των προνομιούχων μόνο αποτελούν τον άξονα σχεδιασμού και υλοποίησης της επόμενης 4ετίας που οφείλει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την βιωσιμότητα και την ευημερία των πολιτών της Μήλου στο μέλλον.
3.Η ανάπτυξη της Μήλου μας απασχολεί όλους και ο Δήμος συμμετέχει ενεργά στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη. Βασικές μας προτεραιότητες είναι :
Α. Καθαρό περιβάλλον – υγιής κοινωνία
Β. Υποδομές και εκπαίδευση – κοινωνία με ευημερία και προοπτική
Γ. Ολιστική και ισορροπημένη ανάπτυξη – βιώσιμη κοινωνία
Καθαρό περιβάλλον και υγιής κοινωνία
Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων κάθε περιοχής αποτελεί την βασική συνθήκη της ζωής των ανθρώπων στο παρόν αλλά και στο μέλλον. Το καθαρό περιβάλλον απαιτεί όμως νέες υποδομές για την ανακύκλωση και βέλτιστη διαχείριση των απορριμμάτων μας, για κυκλική οικονομία αφού η Μήλος έχει και βιομηχανική και αγροτική, κτηνοτροφική και τουριστική δραστηριότητα. Απαιτεί εκπαίδευση όλων των πολιτών αλλά και των επιχειρήσεων για το πώς θα μειωθούν τα απορρίμματα στην πηγή (εκεί που παράγονται είτε είναι οικιακά είτε βιομηχανικά είτε από άλλες αιτίες) και πως θα γίνει η εκμετάλλευσή τους με νέες μεθόδους ώστε να μην γίνουν τελικά «σκουπίδια» αλλά οι πρώτες ύλες για άλλες δραστηριότητες όπως για παράδειγμα το «κομποστ» που παράγεται από αγροτικά και οικιακά απορρίμματα και μπορεί να αποτελέσει υλικό για λίπασμα ή για αποκατάσταση των λατομείων και των περιοχών που μπορούν να καλλιεργηθούν.
Η σωστή διαχείριση επίσης των φυσικών πόρων όπως επίσης και το νερό και η γη πρέπει να αναθεωρηθεί και να εξετασθεί έτσι ώστε να μπορεί να εξασφαλίσει όχι μόνο μία καλή ζωή για μας αλλά μία ακόμη καλύτερη για τα παιδιά μας. Η Μήλος είναι ένα πραγματικά πλούσιο νησί και ιστορικά έχει αποδείξει ότι μπορεί να ζήσει πολλούς περισσότερους ανθρώπους και με αυτονομία, δηλαδή χωρίς να εξαρτάται από άλλες περιοχές και οικονομίες. Άρα και οι κάτοικοι της σήμερα μπορούν και πρέπει να μπορούν να έχουν όλοι την ευκαιρία να ζήσουν μία καλή ζωή και να προσφέρουν στα παιδιά τους τη δυνατότητα επίσης να μείνουν και να έχουν μία καλή ζωή στο νησί.
Η ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος και η προστασία του είναι πάνω από όλα τα συμφέροντα γιατί αυτό αποτελεί το κοινό μας συμφέρον. Ένα συμφέρον που μοιραζόμαστε τόσο μεταξύ μας όσο και με τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Στην ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος συμπεριλαμβάνεται ο σεβασμός, η διατήρηση και η ανάδειξη του τοπικού πολιτισμού, της τοπικής αρχιτεκτονικής και της τοπικής ιστορίας και παράδοσης.
Υποδομές και εκπαίδευση – κοινωνία με ευημερία και προοπτική
Υποχρέωση του Δήμου είναι να υποστηρίζει την ποιότητα της ζωής των κατοίκων με συνεχή αναβάθμιση των διαθέσιμων υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν πολλαπλές δυνατότητες για την βελτίωση των υποδομών και την εξέλιξη των υπηρεσιών σε πολλούς τομείς όπως στον τομέα της υγείας μέσω της τηλεματικής.
Η σωστή ενημέρωση των κατοίκων αλλά και η οργανωμένη εκπαίδευση όλων με σκοπό τη μέγιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει πλέον η τεχνολογία και οι επιστήμες είναι καθοριστικής σημασίας και θα συμβάλει στην καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων που αφορούν στην εργασία και στα επαγγελματικά προσόντα.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση έργων με προτεραιότητα την βιωσιμότητα της κοινωνίας της Μήλου όπως για παράδειγμα η ποιότητα και η διαθεσιμότητα του νερού, η ισόρροπη και συνολική ανάπτυξη της οικονομίας με έμφαση στα «παραγωγικά πλεονεκτήματα του νησιού» σε αντίθεση με τη μονόπλευρη ανάπτυξη είτε της βιομηχανίας (ορυκτά, ενέργεια) είτε του τουρισμού, προϋποθέτουν συστηματική ενημέρωση, εκπαίδευση και οργανωμένο διάλογο.
Όλοι οι τομείς, αγροτικός, βιομηχανικός και τουριστικός προσθέτουν αξία στην βιωσιμότητα των κατοίκων της Μήλου και συμβάλλουν στην ισορροπημένη και όχι μονόπλευρη ανάπτυξη που μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για το μέλλον του νησιού και των κατοίκων του.
Κάθε τομέας λειτουργεί αποτελεσματικά και με πολλαπλά οφέλη για όλους εφόσον στηρίζεται σε εκπαιδευμένους ανθρώπους και επιχειρηματίες και όχι σε ερασιτέχνες και άπληστους που επιδιώκουν μόνο το γρήγορο ιδιωτικό κέρδος.
Ο Δήμος αποτελεί τον φορέα που συμβάλλει στην σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών αλλά και των ενδιαφερομένων μερών. Οι γνώσεις και τα προσόντα μας σε συνδυασμό με τους πόρους που διαθέτει το νησί μας μπορούν να μας δώσουν μία καλή ζωή με ευημερία εφόσον φροντίσουμε και για τα δύο προστασία του φυσικού περιβάλλοντος» και «συνεχή ποιοτική ενημέρωση και εκπαίδευση των κατοίκων και ειδικά των νέων».
Ολιστική και ισορροπημένη ανάπτυξη = βιώσιμη ανάπτυξη
Εισαγωγή (στοιχεία από σχετική μελέτη για το νησί Μήλος στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΔΑΦΝΗ, 2006)
Η Μήλος έχει παρουσιάσει στο παρελθόν ιδιαίτερη ανάπτυξη στον τομέα της αγροτικής παραγωγής. Σημαντική ανάπτυξη έχει σήμερα ο δευτερογενής τομέας, με έμφαση στην εξόρυξη βιομηχανικών υλικών .
Τέλος ο τριτογενής τομέας παρουσιάζει αξιόλογη ανάπτυξη τα τελευταία έτη, και ιδιαίτερα ο τουρισμός και οι συναφείς εξυπηρετήσεις (ιδιαίτερα παραθεριστικός θερινός τουρισμός).
Mέχρι το 1960, η Μήλος ήταν αυτάρκης σε γεωργικά προϊόντα, συντηρώντας μάλιστα μεγαλύτερο πληθυσμό από το σημερινό. Η στροφή σε άλλους τομείς δραστηριότητας (εξόρυξη, τουρισμός) λειτούργησε εις βάρος της διατήρησης της γεωργίας. Βασικός περιοριστικός παράγοντας υπήρξε η ανεπάρκεια αρδευτικού νερού, που έχει ως αποτέλεσμα και τη μικρή αποδοτικότητα των καλλιεργειών.
Στη Μήλο, το μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργούμενων ειδών (87,3%) αποτελούν οι ετήσιες καλλιέργειες (σιτηρά, κτηνοτροφικά φυτά, μποστάνια, πατάτες και κηπευτικά).
Οι δενδρώδεις καλλιέργειες καταλαμβάνουν περίπου 8% της γεωργικής γης, ενώ καλλιεργούνται και λίγα αμπέλια.
Η γεωργική γη συγκεντρώνεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στο ανατολικό τμήμα του νησιού.
Πρέπει να αναφέρουμε επίσης την χρησιμοποίηση μηχανημάτων (ιδίως τρακτέρ και μονοαξονικών σκαπτικών).
Από το σύνολο των καλλιεργειών αρδεύονται μόνο 995 στρέμματα. Η εξασφάλιση νερού θα μπορούσε όχι μόνο να αυξήσει την αποδοτικότητα του τομέα αλλά και να δώσει ώθηση στην αναδιάρθρωση της γεωργίας, με τη δημιουργία θερμοκηπίων και την παραγωγή πρώιμων προϊόντων.
Σημαντικό ρόλο παίζει η γεωμορφολογία του νησιού, που παρουσιάζει ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Τα εδάφη του νησιού είναι ιδιαίτερα παραγωγικά, γιατί λόγω της ηφαιστειακής τους προέλευσης είναι πλούσια σε μέταλλα.
Το σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο γεωργικός κλάδος της περιοχής είναι η έλλειψη αρδευόμενης γης. Η αύξηση της αρδευόμενης γης θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα για την Τοπική οικονομία, αφού θα αύξανε την επάρκεια σε γεωργικά είδη για την κάλυψη των τοπικών αναγκών, ενώ επιπρόσθετα Θα βελτίωνε σημαντικά το γεωργικό εισόδημα.
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα είναι η έλλειψη τυποποίησης, προβολής και προώθησης των προϊόντων. Το πρόβλημα αυτό βέβαια είναι υπαρκτό σε όλες τις αγροτικές περιοχές.
Στην περίπτωση της Μήλου όμως τα γεωργικά προϊόντα είναι εξαιρετικής ποιότητας
Και θα ήταν δυνατό κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις (τυποποίηση, προβολή και
διανομή) να αποκτήσουν μερίδιο σε άλλες αγορές.
Στο νησί διατηρούνται οι παραδοσιακές καλλιέργειες και οι τοπικές ποικιλίες.
Ο τομέας της εξόρυξης απορρόφησε το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού της
Μήλου, σε βάρος άλλων παραγωγικών κλάδων (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία, τουρισμός). Η εργασία στα ορυχεία, αν και σκληρή, παρείχε σταθερό εισόδημα στους κατοίκους της Μήλου, οι οποίοι απέφυγαν έτσι την μεταπολεμική μετανάστευση.
Έτσι, η Μήλος αποτέλεσε το πιο εκβιομηχανισμένο νησί της Ελλάδας μετά τη δεκαετία
Του ’40. Από το 1936 η παραγωγή μεταλλευμάτων, ξεπέρασε τους 100.000 τόνους ετησίως, φτάνοντας τη δεκαετία του 1990 τους 1.800.000 τόνους.
Οι εξορυκτικοί χώροι είναι διάσπαρτοι σε όλη τη Μήλο, με έντονη συγκέντρωση των σημερινών ενεργών ορυχείων στο ΒΑ τμήμα της Μήλου. Συνολικά τα ορυχεία είναι περίπου 100 από τα οποία σήμερα είναι ενεργά τα 25. Η εξορυκτική δραστηριότητα ασκείται από ιδιωτικές εταιρίες και αποτελεί πηγή (άμεσα και έμμεσα) εισοδήματος για τον τοπικό πληθυσμό.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι εταιρίες είναι υποχρεωμένες να αποδίδουν το 2% επί
Της αξίας του εξορυσσομένου πλούτου στην τοπική αυτοδιοίκηση ως αντιστάθμιση για το περιβαλλοντικό κόστος των ορυχείων στο νησί.
Το μεγάλο στοίχημα για τη Μήλο είναι η «βιώσιμη» ανάπτυξη σύμφωνα με τα νέα διεθνή πρότυπα που είναι πλέον αποδεκτά και από τους διεθνείς και από τους Ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Βιώσιμη είναι η ανάπτυξη που λαμβάνει υπόψη της και τις ανάγκες του παρόντος αλλά και τις ανάγκες του μέλλοντος, φροντίζει για τη μη εξάντληση των φυσικών πόρων, την ισορροπία της σχέσης του ανθρώπου με το φύση και το κέρδος. Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι μία ολιστική προσέγγιση με κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική διάσταση, με συμμετοχή όλων στα οφέλη που προέρχονται από την ανάπτυξη.
Βιώσιμες κοινότητες και ανάπτυξη είναι ένα ζητούμενο και στη νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει ήδη ανακοινωθεί επίσημα ότι καμία επένδυση μετά το 2020 δεν θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των άλλων χρηματοπιστωτικών οργανισμών αν δεν εξασφαλίζει του όρους της «βιωσιμότητας».
Για τον σκοπό αυτό, η προγραμματική συμφωνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ευρώπη 2030 που καθορίζει αυτές της προτεραιότητες για το μέλλον θα αποτελέσει το αντικείμενο μελέτης για τη στρατηγική «Μήλος 2030». Αυτή η Στρατηγική θα είναι αποτέλεσμα και της ανοικτής ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους κατοίκους και θα αποτελέσει την κληρονομιά για την επόμενη γενιά που θα διαδεχθεί τη δική μας γενιά στο Δήμο.
Έχουμε υποχρέωση να σχεδιάσουμε το μέλλον στηριζόμενοι στα νέα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία από τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης, της ανευθυνότητας και της έλλειψης γνώσης για όσα αποφασίζονται για μας αλλά χωρίς εμάς!
Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα Δήμων και στην Ελλάδα που έχουν προχωρήσει ήδη στην κατεύθυνση αυτή με αποτέλεσμα να αποτελούν σήμερα υπόδειγμα για τους άλλους Δήμους μεγάλους ή μικρούς. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να θέσουμε τα θεμέλια ώστε να γίνει και η Μήλος ένα τέτοιο υπόδειγμα «βιώσιμης κοινωνίας»!
Υποψήφιος Δήμαρχος Μήλου Μανώλης Μικέλης
Επικεφαλής συνδυασμού «Μήλος για όλους»
