Ο καθαρισμός του όπλου είναι μία σημαντική και άμεση εργασία που πρέπει να εκτελεστεί επιστρέφοντας από το κυνήγι. Τα λόγια του Charle LANCASTER πως «τα όπλα δεν καταστρέφονται με την χρήση, αλλά μονάχα με την κακή χρήση και την παραμέληση», θα πρέπει να χαραχθούν με ανεξίτηλα γράμματα στο μυαλό του κάθε κυνηγού.
Πρέπει να ξέρουμε ότι όλα τα προϊόντα της καύσης επικαθήμενα πάνω στα τοιχώματα της κάνης με την επίδραση της υγρασίας, που πάντα καιροφυλακτεί, σχηματίζουν ενώσεις πολύ οξειδωτικές. Αυτές προσβάλουν τον χάλυβα ειδικά όταν δεν είναι ανοξείδωτος ή δεν είναι επιχρωμιωμένος και σχηματίζουν αρχικά κηλίδες επί των τοιχωμάτων του εσωτερικού της κάνης και μετέπειτα διαβρώσεις με την μορφή στιγμάτων.
Ένας άλλος λόγος καταστροφή του όπλου μας είναι η βαριά γόμωση και η ακατάλληλη πυρίτιδα. Όπως ξέρετε, κάθε όπλο είναι δοκιμασμένο για ν' αντέχει σ' ένα ορισμένο βαθμό πιέσεων. Βέβαια η αλήθεια είναι πως κάθε όπλο όταν βρίσκεται σε καλή κατάσταση, αντέχει και πέρα απ' το βαθμό αυτό. Μπορούμε δηλαδή να βάλουμε πιο βαριά γόμωση, περισσότερη πυρίτιδα από εκείνη που αναγράφεται σαν κανονική για το κάθε διαμέτρημα, μέσα στα όρια της λογικής και σ' ένα ορισμένο πλαίσιο, χωρίς το όπλο να κινδυνεύει άμεσα, χωρίς δηλαδή να υφίσταται άμεσος κίνδυνος ρήξεως είτε της κάνης, είτε ενός άλλου τμήματος του όπλου αλλά με την προϋπόθεση πως δεν θα συντρέξουν κι άλλες μαζί αιτίες. Η γόμωση όμως αυτή κι αν ακόμα όπως είπαμε δεν περικλείει άμεσο κίνδυνο αποτελεί πάντα ένα σοβαρό συντελεστή για την γρήγορη καταστροφή του όπλου. Με τέτοιες βαριές γομώσεις, βαριές δηλαδή πιο πολύ απ' ότι το επιτρέπει η δοκιμή που έγινε για το κάθε όπλο, γρήγορα θ' αρχίσουν τα κλειδιά να «παίζουν». Κι ακόμα θα βλάψει κάθε τμήμα του όπλου που έχει άρθρωση ή σύνδεση με το λοιπό όπλο.
Τα όπλα ακόμα καταστρέφονται απ' τον ιδρώτα των χεριών μας. Βλέπουμε συχνά τουφέκια που μοιάζουν σαν να πάσχουν από λευκοδερμία, έτσι που είναι τόπους - τόπους ξεθωριασμένα. Κι όλα αυτά γιατί τα χέρια που το κρατάνε ιδρώνουν πολύ κι ο κάτοχος τους δεν αποφασίζει από καιρό σε καιρό κατά την διάρκεια του κυνηγίου να σκουπίσει λιγάκι το κακόμοιρο το όπλο του. Αυτό δε το ξέβαμμα που παρουσιάζει το έτσι αφημένο όπλο, εκτός από την αντιαισθητική του εμφάνιση περικλείει και τον κίνδυνο των οξειδώσεων γιατί είναι πιο ευάλωτο στην υγρασία. Κι η υγρασία είναι στ' αλήθεια ένας «θανάσιμος», ένας άσπονδος εχθρός του κάθε όπλου. Γι’ αυτό κι ο τρόπος κι ο τόπος που θα φυλαχτεί ένα τουφέκι πρέπει να διαλεχτεί με προσοχή.
Και κάτι ακόμα! Το τουφέκι δεν είναι ούτε μπαστούνι για να πηδάμε φράχτες ούτε μα-γκούρα για ψάξιμο στους θάμνους. Δυστυχώς όμως μερικοί νομίζουν πως είναι και τα δύο. Έτσι πολλές φορές βλέπουμε κυνηγούς να στηρίζονται σ' αυτό, για να πηδήσουν ένα φράχτη ή ένα τοίχο. Καταλαβαίνετε πόσο επικίνδυνο είναι αυτό και μη σκεφτείτε ποτέ σαν δικαιολογία πως τ' άδειασε ο κάτοχος του. Το όπλο είναι πάντα γεμάτο. Αλλά εκτός από τον κίνδυνο που διατρέχει ο κυνηγός ή κάποιος άλλος αθώος, με την μετατροπή του όπλου σε μπαστούνι κινδυνεύει και αυτό το ίδιο το όπλο. Ένα γλίστρημα, ένα πέσιμο ή απλώς αν το όπλο ξεφύγει από τα χέρια κι αρχίσει να κουτρουβαλάει ή να σέρνεται στ' αγκωνάρια, συρματοπλέγματα κι ό,τι άλλο θέλετε και πάει η όμορφη του εμφάνιση, θα στραπατσαριστεί, θα γδαρθεί, κι αν το κοντάκι του είναι από πλαστική ύλη δεν είναι απίθανο να σπάσει και μάλιστα ευκολότερα, αλλά στο ξύλινο μπορούμε να επέμβουμε, μπορούμε να ίου κάνουμε μία επιδιόρθωση, μία προσθήκη, ενώ στο κοντάκι που είναι από πλαστική ύλη, δεν μπορούμε τουλάχιστον εδώ, να κάνουμε τίποτε.
Ας ρίξουμε όμως μία ματιά, για να δούμε τι χρειάζεται το όπλο μας για να μείνει πάλι καινούργιο. Θα χρειαστούμε:
Βέργα καθαρισμού, βούρτσα από γουρουνότριχα, βουρτσάκι σαν κι αυτό που χρησιμοποιούμε για το καθάρισμα των δοντιών, - μερικά κομμάτια φανέλα, και μερικά κομμάτια χαρτοβάμβακα.
Κι ακόμα χρειαζόμαστε και τα εξής:
Ένα υγρό καθαρισμού, κι αν δεν έχουμε κάτι τέτοιο το φτιάχνουμε μόνοι μας με:
Ορυκτέλαιο 30 γραμ.
Βενζίνη καθαρή 70 γραμ.
Ανθρακικό αμμώνιο 3-5 γραμ.
Λίγη «πάστα», απ’ τις ειδικές για το καθάρισμα των όπλων, είναι σι' αλήθεια πολύτιμο υλικό που θα μας απαλλάξει από αρκετούς κόπους και λίγο λάδι ειδικό κι αυτό για όπλο.
Ξεκινάμε πρώτα από την κάνη του όπλου.
Ψεκάζουμε με σπρέι λάδι καθάρσεως από τις θαλάμες (πίσω) προς τα τσοκ (μπροστά) καλύπτοντας το στόμιο της κάνης με ένα πανάκι για να μην πεταχτεί έξω και λερώσει. Αφήνουμε να μείνει η κάνη με το λάδι για 15 λεπτά και σε αυτό το χρονικό διάστημα της αναμονής πιάνουμε τη βάση του όπλου. Εάν πρόκειται για δίκαννο (πλαγιόκαννο ή σουπερποζέ) ψεκάζουμε με το λάδι καθάρσεως τον καθρέπτη από όπου βγαίνουν οι δύο επικρουστήρες και τις υποδοχές των κλειδιών στο κάτω μέρος. Με ένα πανάκι καθαρίζουμε όλα αυτά τα σημεία με ιδιαίτερη επιμονή στους δακτυλίους από τα κατάλοιπα της καύσης γύρω από τις οπές των επικρουστήρων. Στα δύσκολα σημεία χρησιμοποιούμε μία οδοντόβουρτσα με σκληρή τρίχα που αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη. Αφού τελειώσουμε το καθάρισμα στο εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό μέρος της βάσης . Αλείφουμε με λίγο αλοιφή λιπάνσεως ή ειδικό γράσο τα σημεία τριβής που είναι οι υποδοχές των κλειδιών, το συρτάρι, ο πίρος ή οι διακεκομμένοι πίροι, ολπιστήρας και οι οδηγοί εξοκλέων.
Αν πρόκειται για καραμπίνα καθαρίζουμε το σύστημα λειτουργίας της απομακρύνοντας όλες τις βρωμιές και τα βλαβερά κατάλοιπα από τα δακτυλίδια, τα πιστόνια, τη βαλβίδα, το ελατήριο που βρίσκονται στο εξωτερικό μέρος και μπροστά από την αποθήκη φυσιγγίων. Κατόπιν βγάζοντας το μοχλό όπλισης σύρουμε έξω από την κάσα το κλείστρο και λύνοντάς το καθαρίζεται προσεκτικά, όπως επίσης και οι οδηγοί πάνω στους οποίους κινείται μέσα στη κάσα. Όπως βλέπουμε η καραμπίνα οποίο σύστημα λειτουργίας και αν διαθέτει είναι πιο χρονοβόρα και θέλει σχολαστικότητα για να αποφύγουμε τις εμπλοκές.
Χρήσιμο είναι επίσης με ένα πιροβγάλτη, που πρέπει να έχουμε αφού διαθέτουμε καραμπίνα, να βγάλουμε τον πίρο ή τους πίρους που συγκρατούν το όλο σύστημα της σκανδάλης μέσα στη κάσα. Έχοντας στη παλάμη μας το μηχανισμό της σκανδάλης καθαρίζουμε όλα του τα εξαρτήματα με την οδοντόβουρτσα. Για όλα αυτά πρέπει να συμβουλευόμαστε πάντα το ειδικό βιβλιαράκι του κατασκευαστή που συνοδεύει το όπλο. Αν το αγοράσαμε μεταχειρισμένο φροντίζουμε από κάποιο κατάστημα που θα διαθέτει να προμηθευτούμε ένα. Είναι απαραίτητη η γνώση της λύσης και αρμολόγησης ειδικά για τους κατόχους καραμπινών.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το σύστημα λειτουργίας στις καραμπίνες μετά τον καθαρισμό δεν λιπαίνεται, πρέπει τα εξαρτήματα να είναι καθαρά και στεγνά.
Ελαφρά μπορούμε να λιπαίνουμε μονό εξαρτήματα του κλείστρου και της σκανδάλης καθώς και τους οδηγούς πάνω στους οποίους κινείται το κλείστρο.
Επανερχόμαστε πάλι στη κάνη ή στις κάνες αν έχουμε δίκαννο, αφού πλέον πέρασε το 15λέπτο, που είναι το ελάχιστο για να μαλακώσουν τα κατάλοιπα. Βιδώνουμε στο άκρο της βέργας τη μεταλλική με λεπτές συρμάτινες ίνες από φωσφορούχο ορείχαλκο βούρτσα και περνάμε αρκετές φορές παλινδρομικά την κάννη - χωρίς να τη συστρέφουμε - από το πίσω μέρος πάντα (από τη θαλάμη) προς τα μπροστά (προς το στόμιο). Εάν η κάνη διαθέτει εναλλασσόμενα τσοκ οποιουδήποτε είδους δηλ. εσωτερικά ή εξωτερικά τσοκάκια κλπ δεν το ξεβιδώνουμε για να καθαριστούν και αυτά σε αυτό το στάδιο.
Κατόπιν βγάζουμε τη βούρτσα και βιδώνουμε την υποδοχή υφάσματος. Αρχίζουμε να περνάμε την κάνη με στεγνά πανάκια μέχρι να βγει το τελευταίο καθαρό. Τότε ελέγχουμε στο φως παρατηρώντας σχολαστικά το εσωτερικό της κάνης.
Εάν παρατηρήσουμε μολυβδώσεις που επιμένουν ή αλλά κατάλοιπα (πλαστικό) περνάμε σε ένα άλλο σημαντικό στάδιο. Βάζουμε ένα πανάκι καθαρό στην υποδοχή της βέργας το βουτάμε μέσα στο απομολυβδωτικό υγρό που διατίθεται σε μπουκαλάκια γυάλινα και όχι σπρέι. Αφού ποτίσει το πανάκι καλά περνάμε τη κάνη τρεις - τέσσερις φορές και την αφήνουμε το λιγότερο για 10 με 15 λεπτά να ενεργήσει το υγρό. Ακολούθως βιδώνουμε στη βέργα την μεταλλική ελικοειδή βούρτσα από φωσφορούχο ορείχαλκο, τη βουτάμε μέσα στο απομολυβδωτικό και περνάμε παλινδρομικά τη κάνη αρκετές φορές. Μετά με ένα καθαρό πανάκι περνάμε τη κάνη μέχρι να στεγνώσει και την ελέγχουμε στο φως. Αν υπάρχουν σκιές ή στίγματα που επιμένουν επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία άλλη μία φορά ακόμη. Αν πάλι δεν γίνει τίποτα τότε η κάνη πάει στον οπλουργό.
Αφού τελειώσουμε με τον καθαρισμό βιδώνουμε στη βέργα την μάλλινη βούρτσα και αφού τη ψεκάσουμε με το σπρέι λιπάνσεως περνάμε τη κάνη τρεις - τέσσερις φορές. Εάν όμως το όπλο πρόκειται να μείνει για μήνες χωρίς να χρησιμοποιηθεί τότε το περνάμε με αντιοξειδωτικό ή με λάδι που περιέχει TEFLON. Επίσης με το ίδιο περνάμε και όλες τις εξωτερικές μεταλλικές επιφάνειες του όπλου φροντίζοντας να μην ποτίζονται τα ξύλα του.
Όμως προσοχή αν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε κάποια στιγμή το όπλο πρέπει να περάσουμε τη κάνη του όπλου με ένα πανάκι για να αφαιρεθεί το λάδι από το εσωτερικά της. Τα ξύλινα μέρη του όπλου αν έχουν φινίρισμα λινελαίου τα τρίβουμε δυνατά (μέχρι να θερμανθεί το χέρι μας) με μαλακό ύφασμα, όμως με τα δάκτυλα πριν έχουμε απλώσει μερικές σταγόνες βρασμένου λινελαίου ή λινελαίου ειδικού για κοντάκι βερνικιού εποξικού ή πολυεστερικού θέλουν απλά ένα πέρασμα με γυαλιστικό επίπλων. Καλό είναι μάλιστα στο κυνήγι να έχουμε μαζί μας ένα τέτοιο ύφασμα εμποτισμένο με σιλικόνη για να περάσουμε το όπλο στο τέλος πριν το βάλουμε στη θήκη για να φύγουμε.
Σαν επίλογο πρέπει να ξέρουμε ότι δεν πρέπει στα σπίτι να αφήνουμε το όπλο μας μέσα στην θήκη, είτε δερμάτινη είναι, είτε είναι από ύφασμα ή συνθετικό υλικό. Όλες αυτές απορροφούν λίγο ή πολύ την υγρασία την οποία δύσκολα αποβάλλουν. Αρκεί να ξέρετε ότι τα βαμβακερά υφάσματα στο εμπόριο περιέχουν 9% υγρασία και τα μάλλινα 18% .
Τα όπλα πρέπει να τοποθετούνται σε ειδική οπλοθήκη έπιπλο ή σε κάποια ντουλάπα με κλειδαριά μακριά από παιδιά και άσχετους.
Μην ξεχνάτε : ποτέ το όπλο μετά από βροχή στο κυνήγι δεν μπαίνει στην θήκη. Το αφήνουμε να στεγνώσει τελείως ή το στεγνώνουμε με χαρτοβάμβακα και αφού το σκουπίσουμε με το πανάκι της σιλικόνης το βάζουμε στην θήκη . Μετά στο σπίτι θα ακολουθήσει ο περαιτέρω λεπτομερής καθαρισμός του, γιατί το νερό είναι ένας ύπουλος εχθρός για το όπλο και εισχωρεί στα πιο απρόσιτα σημεία του μηχανισμού
1. Αφού ψεκάσουμε με το σπρέϋ καθαρισμού, το αφήνουμε 10-15 λεπτά.
2. Χρησιμοποιούμε ελικοειδή ορυχάλκινη βούρτσα για να φύγουν τα κατάλοιπα από πλαστικό και μολύβι.
3. Τα πανάκια που χρησιμοποιούμε στο τελικό στάδιο πρέπει να τα αλλάζουμε, μέχρι να βγουν από μπροστά καθαρά.
4. Εξωτερικά οι κάνες πρέπει να λιπαίνονται ελαφρώς, ώστε να μην μένουν δακτυλιές.
5. Ψεκάζουμε με το σπρέϋ καθαρισμού τα σημεία των εξωλκέων, με προσοχή όμως να μην πηγαίνουν λάδια στην πάπια (αν δεν βγαίνει από τις κάνες.
6. Με μία μπατονέτα θα αφαιρούμε όλες τις βρώμες και τα κατάλοιπα από τους εξωλκείς.
7. Το εσωτερικό της βάσης πρέπει μα καθαρίζεται σχολαστικά και κυρίως στην περιοχή που βγαίνουν έξω οι επικρουστήρες (εκεί δημιουργούνται μαύρα στεφάνια).
8. Στα σκαλίσματα εξωτερικά ένα πέρασμα με λίγο λάδι σε ένα πανάκι είναι αρκετό.
9. Αυτά είναι τα στοιχειώδη που θα χρειαστούμε σε έναν απλό καθαρισμό του όπλου, ανεξάρτητα αν είναι δίκαννο ή καραμπίνα.
10. Για τον καθαρισμό των θαλαμών απαιτείται ειδική ορυχάλκινη βούρτσα μεγαλύτερης διαμέτρου από αυτή της κάνης.
11. Όταν λυθούν οι φωτιές λιπαίνονται ελαφρά και προσεκτικά.
12. Η βέργα καθαρισμού πάντα μπαίνει από την πλευρά των θαλαμών και οι κινήσεις που απαιτούνται συνήθως (πάντα παλινδρομικές) είναι 5-6 για κάθε κάνη.
13. Για να προχωρήσουμε σε συντήρηση «δεύτερου κλιμακίου» λύνοντας για καθαρισμό και λίπανση τις ολόκληρες φωτιές ενός δίκαννου, θα πρέπει να έχουμε τα ειδικά κατσαβίδια για τις συγκεκριμένες βίδες.
14. Καλό είναι να βγάζουμε τους εξωλκείς των δίκαννων, ώστε να καθαρίζονται οι υποδοχές τους αλλά και οι ίδιοι από τα κατάλοιπα που προκαλούν κάποια στιγμή οξειδώσεις.
15. Στα κοντάκια που έχουν φινίρισμα λινελαίου, τα φρεσκάρουμε αλείφοντας με τα δάχτυλα μερικές σταγόνες λινέλαιο ειδικού για κοντάκια και σκουπίζουμε δυνατά, τρίβοντας με ένα μάλλινο ύφασμα.
πηγή: www.kynigos.net.gr
